موضوع : شجاعت از دیدگاه اسلام و روایات مناسبت : شهادت حضرت قاسم سخنران : امام جمعه و مسئول محترم حوزه های علمیه خوی معنی شجاعت : لغت شناسان عبارات متعددی را در معنی شجاعت بکار برده اند: الف : اَلشَّجاعَهُ شِدَّتُ الْقَلْبِ عِنْدَ الْبَأسِ (۱) یعنی شجاعت قدرت و قوت قلب داشتن در سختیها […]
موضوع : شجاعت از دیدگاه اسلام و روایات
مناسبت : شهادت حضرت قاسم
سخنران : امام جمعه و مسئول محترم حوزه های علمیه خوی
معنی شجاعت :
لغت شناسان عبارات متعددی را در معنی شجاعت بکار برده اند:
الف : اَلشَّجاعَهُ شِدَّتُ الْقَلْبِ عِنْدَ الْبَأسِ (۱)
یعنی شجاعت قدرت و قوت قلب داشتن در سختیها است
ب : اَلشَّجاعَهُ اَلْجُرْءَهُ وَ الْاِقْدامُ وَ شِدَّهُ الْقَلْب عِنْدَ الْبَأسِ وَ هِیَ … هِیْئَهٌ لِلْقُوَّهِ الْغَضَبِیَّهِ مُتَوَسِّطَهٌ بَیْنَ التَهَوُّرِاَلَّذی هُوَ الْاِفْراطُ وَ الْجُبْنِ الَّذِی هُوَ التَّفْریطُ(۲)
یعنی شجاعت عبارت است از جرأت و اقدام بر اساس قوّت قلب داشتن در سختی ها و آن حالتی متوسط است برای قوه غضبیّه که در میان تَهَوُّر ( افراط در غضب ) وجُبْن ( تفریط در غضب)
توضیح :
لازم به یادآوری است که شجاعت از برترین کمال ها و شریف ترین ملکه های انسانی است که فاقد آن فاقد مردانگی بوده و در حقیقت از زنان محسوب می شود. و در آیات و روایات توصیف ها و توصیه های متعددی در رابطه با شجاعت وارد شده است.
۱- خداوند در توصیف اصحاب پیامبر (ص) می فرماید :
اَشِدّاءُ عَلَی الْکُفّارِ (۳)
سخت گیرندگان بر کافران هستند.
۲- خداوند پیامبر خود را به شجاعت در برابر دشمنان توصیه می کند
وَاغْلُظْ عَلَیْهِمْ(۴)
یعنی بر آنان ( کافران و اهل نفاق ) سخت گیری کن. چراکه سخت گرفتن و درشتی لازمه شجاعت است.
۳- فرمایش امام صادق (ع) را در ابتدای سخن مطرح کردم .
اَلْمُؤْمِنُ اَصْلَبُ مِنَ الْجَبَلِ اِذِ الْجَبَلُ یُسْتَقَلُّ مِنْهُ وَ الْمُؤْمِنُ لا یُسْتَقَلُّ مِنْ دِینِه (۵)مؤمن استوارتر است از کوه چراکه می توان از کوه چیزی را کند و گرفت ولی دین مؤمن قابل کندن و گرفتن نیست.
شجاعت قاسم بن الحسن :
در شب عاشورا بعد از اینکه اصحاب و یاران امام (ع) اعلان وفاداری کردند اباعبدالله (ع) فرمود :حالا که این طور است بدانید که همه ما کشته خواهیم شد.همه گفتند : الحمد الله حضرت قاسم نوجوان ، که در آن جلسه بود تردید کرد که آیا این شهادت شامل او نیز می شود یا خیر ؟
از اباعبدالله (ع) پرسید : یا عَمّاهُ وَ اَنَا فِی مَنْ قُتِلْ ؟
امام (ع) بجای پاسخ از وی سؤال فرمود :
کَیْفَ الْمَوْتُ عِنْدَ کَ ؟
حضرت قاسم در پاسخ عرض کرد :
اَحْلی? مِنَ الْعَسَلِ
امام (ع) فرمود :
اَمّا بَعْدَ اَنْ تَبْلُوَ بِبَلاءٍ عَظیمٍ
پی نوشت:
(۱) مجمع البحرین ج ۲ ص ۹۳۲
(۲) اقرب الموارد ( ماده شجع )
(۳) سوره فتح آیه ۲۹
(۴) سوره توبه آیه ۷۴
(۵) جامع السعادات ج ۱ ص ۲۴۴